به نقل از «شبستان»

جلوه های حسنی و رزمایش مواسات و همدلی

تاریخ انتشار: ۲۰ اردیبهشت ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۸۹۰۵۶۵

حجت الاسلام آصف آگاه ضمن تبیین سیره و زندگانی امام حسن مجتبی(ع) گفت: می توانیم از ایشان درس مواسات، ایثار و همدلی گرفته و آن را در جامعه ترویج کنیم.

به گزارش خبرگزاری شبستان از قم، مواسات و همدردی با دیگران به ویژه با نیازمندان و کسانی که به دلائل مختلف دچار سختی و مضیقه شده اند، از دستورات مؤکد دین اسلام بوده تا جایی که علامت مسلمان بودن رسیدگی به امور مسلمانان دیگر دانسته شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

رهبر معظم انقلاب نیز در این راستا تا کنون سخنان زیادی مطرح کرده اند از جمله در روز نیمه شعبان با اشاره به شیوع ویروس کرونا و مشکلاتی که برای برخی از مردم به وجود آمده بار دیگر بر لزوم تحقق این مسأله تأکید کرده و این بار بحث مواسات را با عنوان «رزمایش مواسات و همدلی» مطرح کردند.

 

از جمله فرمودند: «ماه رمضان ماه انفاق است، ماه ایثار است، ماه کمک به مستمندان است. چه خوب است که یک رزمایش گسترده‌ای در کشور به وجود بیاید برای مواسات و همدلی و کمک مؤمنانه به نیازمندان و فقرا؛ که این اگر اتّفاق بیفتد، خاطره‌ی خوشی را در ذهنها از امسال خواهد گذاشت. ما برای اینکه ارادتمان به امام زمان ثابت بشود، بایستی صحنه‌ها و جلوه‌هایی از جامعه‌ی مهدوی را خودمان به وجود بیاوریم. که عرض کردیم جامعه‌ی مهدوی، جامعه‌ی قسط است، عدل است و جامعه‌ی عزّت است، جامعه‌ی علم است، جامعه‌ی مواسات. اینها را بایستی ما در زندگی خودمان تحقّق ببخشیم؛ به قدر امکان خودمان؛ این ما را نزدیک میکند».

 

از طرف دیگر در سالروز میلاد با سعادت کریم اهل بیت(ع) حضرت امام حسن مجتبی(ع) قرار داریم که خود ایشان در بین ائمه اطهار(ع) نماد ایثار، مواسات، همدلی و کرامت محسوب می‌شود.

 

به همین منظور با حجت الاسلام «سید محمدرضی آصف آگاه» عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و استاد حوزه و دانشگاه گفت‌وگویی ترتیب داده ایم، وی در این گفت‌وگو به تبیین مسأله «جلوه های حسنی و رزمایش مواسات» پرداخته است که متن این گفت‌وگو در ادامه می آید:

 

اولا بفرماییید چرا باید در هر زمانی از زندگانی و سیره ائمه اطهار(ع) الگو بگیریم؟

 

اگر بخواهیم در این زمان که جهان را کرونا فراگرفته یک مقداری عملکرد مناسبی داشته باشیم یکی از راه های آن این است که به عملکرد و سیره و منش ائمه اطهار(ع) توجه کنیم و تلاش کنیم تا از آنها الگو بگیریم.

 

قرآن مجید در آیه 21 سوره انبیاء می‌فرماید: «وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا وَأَوْحَيْنَا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْرَاتِ وَإِقَامَ الصَّلَاةِ وَإِيتَاءَ الزَّكَاةِ وَكَانُوا لَنَا عَابِدِينَ» یعنی ما آنان را پیشوای مردم ساختیم تا خلق را به امر ما هدایت کنند و هر کار نیکو را از انواع عبادات و خیرات و خصوص اقامه نماز و اداء زکات را به آنها وحی کردیم و آنها هم به عبادت ما پرداختند.

 

وظایف ائمه اطهار(ع) مطابق قرآن

 

بنابراین طبق این آیه از قرآن، ائمه اطهار(ع) چند وظیفه برعهده دارند؛ اولا باید مردم را به راه راست هدایت کنند و دوم فعل الخیرات را اقامه می‌کنند، یعنی وجود امام وجود خیر است همانگونه که وجود حضرت زهرا(س) کوثر و خیر کثیر بودند.

 

شما جلوه های این وجود خیر را در زندگانی ائمه از جمله امام مجتبی(ع) می بینید، بنابراین برای ما بهترین الگو در زندگانی وجود مقدس اهل بیت(ع) به ویژه امام مجتبی(ع) است.

 

چرا به امام حسن مجتبی(ع) کریم اهل بیت(ع) می‌گویند؟

 

بگذارید جواب سؤال شما را با یک روایت بدهم، فردی خدمت امام حسن مجتبی(ع) رسید و عرض کرد چرا شما هیچ نیازمندی را بی پاسخ نمی گذارید؟ حضرت فرمودند: اراده الهی بر این تعلق گرفته که نعمت های خود را بر من ارزانی بدارد و من هم عادت به بذل و بخشش و احسان کرده ام.

 

دلیل کرامت بی اندازه امام حسن مجتبی(ع) از زبان خودشان

 

متن حدیث این گونه است: قیل له : لأی شیء لا نراک ترد سائلا وان کنت علی ناقة ؟ یعنی از حضرت سؤال شد، چگونه است که هیچ گاه سائلی را رد نمی کنید حتی اگر بر روی شتر سوار باشید؟ پاسخ داد: «إنی لله سائل و فیه راغب و انا استحیی ان اکون سائلا و ارد سائلا و ان الله تعالی عودنی عاده، عوّدنی ان یفیض نعمه علی، و عوّدُته ان افیض نعمه علی الناس، فاخشی ان قطعت العاده ان یمنعنی الماده». یعنی من سائل درگاه خدا و راغب در پیشگاه اویم، و من شرم دارم که خود درخواست کننده باشم و سائلی را رد کنم، و خداوند مرا به عادتی معتاد کرده، او مرا عادت داده است که نعمتهای خود را بر من فرو ریزد، و من نیز در برابر او معتاد شده ام که نعمتش را به مردم بدهم، و ترس آن را دارم که اگر عادتم را ترک کنم اصل آن نعمت را از من دریغ دارد.

 

این عبارت حضرت برای هر دوره و زمانه ای کار ساز است چون می‌فرماید: من حیا می کنم خودم نیازمند و سائل درگاه الهی باشم و نیازمندی را از در خانه خود برانم.

 

نعمت های الهی را امانت بدانیم

 

اگر انسان نعمت های الهی را یک امانت بداند و با خدای خود یک قراری بگذارد هیچگاه سائلی را رد نمی‌کند؛ قرار بنده خدا با خدا این است که خدایا تو من بده و من هم به بندگان ارزانی می کنم.

 

انسان امروزی چطور می‌تواند از وجود امام مجتبی(ع) درس گرفته و کریمانه زندگی کند؟

 

اولا ذکر این نکته ضروری است که انسان غرب زده امروز فکر می‌کند همه چیز از زرنگی خودش است و هرچه دارد باید خودش از آن لذت ببرد ولی فرهنگ اسلامی این نگاه امام مجتبی(ع) است که هرچه دارد امانت است و او رساننده نعمت به دیگران باشد، به همین دلیل نباید همه چیز را برای خود بردارد و دیگران را فراموش کند.

 

دلیل نام حسن برای امام مجتبی(ع)

 

بررسی این که چرا به امام مجتبی(ع)، حسن گفته شده است قابل توجه است، از جابر بن عبدالله انصاری از پیامبر گرامی اسلام(ص) نقل شده است: «سُمی الحسن(ع) حسنا لابحسان الله قامت السموات و الارضون» یعنی او هم خودش احسان الهی است و هم با وجود او است که آسمان ها و زمین پابرجاست. مطابق این روایت اگر آسمان و عرش قدسی برقرار است، اگر أرض ثبات دارد و اگر همه اینها را ما مظهر احسان خدا می‌دانیم اینها حقیقتش در امام مجتبی علیه السلام تجلی پیدا می‌کند. یعنی اگر کسی بخواهد احسان خدا را ببیند حسن را ببیند، اگر کسی در این عالم مادی بخواهد این وجه از وجه الهی را ببیند ، در وجود مبارک امام مجتبی(ع) است.

 

گروهی از انصار باغی داشتند ومجبور شدند که آن را بفروشند، حضرت آن باغ را به قیمت 400 هزار درهم خریدند، اما بعد از مدتی متوجه شدند که آنها به دلیل فروختن باغ، فقیر شده و به مشکل برخورده اند، حضرت باغ را بدون هیچ چشم داشتی به آنها برگرداند و فرمودند: زندگی شما به وسیله این باغ می گذرد و من آن را از شما نمی گیرم.

 

در ایام کرونا مردم گرفتار را درک کنیم

 

در این دوران به دلیل شیوع ویروس کرونا، عده ای از مردم واقعا دچار سختی و مضیقه شده اند و اگر انسان زندگانی آنها را زندگی خودش بداند چگونه عمل می‌کند؟ اگر قرار بندگی با خدا را به یاد بیاورد چگونه عمل می‌کند؟ امام حسن مجتبی(ع) در مسجد نماز می خواندند، متوجه شدند، فردی دعا می کرد که خدایا من گرفتارم و به 10 هزار درهم نیاز دارم آن را به من برسان! حضرت بلافاصله نزد این فرد رفتند و 10 هزار درهم را به ایشان عنایت کردند.

 

در مناقب ابن شهرآشوب نقل شده است که عده ای از فقرای مدینه در گوشه ای نشسته بودند و سفره ای پهن کرده بودند و تکه های نان خشک را می خوردند، به امام مجتبی(ع) فرمودند: میهمان ما باشید، حضرت بلافاصله قبول کرده و با آنها هم سفره شدند و فرمودند: خدا متکبران را دوست ندارد، و بعد از آن هم، این افراد را دعوت کردند و از آنها پذیرایی کردند.

 

کسی که به مرور زمان، زندگی اش خوب شود، پول و مالی به دست بیاورد ولی به محله فقرا سر نزد و در کنار فقرا نشیند علامت این است که مال برای او خیر نبوده است.

 

مفاهیم مساوات، مواسات و ایثار با هم چه تفاوتی دارند؟ جامعه ما فعلا به کدام مورد نیاز بیشتری دارد؟

 

مساوات به معنای برابری افراد در برابر امکانات و خدمات موجود است، یعنی مثلا بیت المال را به صورت یکسان بین مردم تقسیم کنیم که این امر بسیار در جامعه اسلامی ضروری و مهم و حیاتی است.

 

اما مواسات به معنای همدلی و همدردی است و این که مشکل دیگری را مشکل خودت بدانی، یعنی هرچه برای خودت می خواهی برای دیگران هم بخواهی ولی مرتبه بالاتر از مساوات و مواسات، ایثار است یعنی دیگران را بر خودت مقدم بداری.

 

مورد سوم سخت است و اگر  جامعه به این مرحله برسد خیلی از مشکلاتش حل می‌شود؛ البته باید دانست که درجه اول این ایثار برای اولیای خدا است، همچنانکه سوره انسان ایثار امیرالمؤمنین(ع)، حضرت فاطمه(س) و امام حسن مجتبی(ع) و امام حسین(ع) را گوشزد کرده است.

 

جامعه امروزی به مواسات احتیاج دارد

 

اما نمی خواهیم روی ایثار خیلی تأکید کنیم بلکه به تعبیر رهبر معظم انقلاب الان جامعه ما به یک صفت به نام مواسات و همدردی نیاز دارد و رزمایش مواسات طبق این حدیثی که در ادامه می خوانم می‌تواند در این روز پانزدهم ماه رمضان معنا شود و با هم عقد برادری ببندیم بر همدردی و مواسات.

 

امام حسن مجتبی(ع) می فرمایند: «من واسا اخاه بمال او جاه او کلمة طیبة حشر یوم القیامه مع الانبیاء و الصدیقین و الشهدا و الصالحین و حسن اولئک رفیقا» حضرت طبق این روایت فرمودند: هر کسی سه تا کار بکنه «مَن وَاسَا اَخَاهُ؛ کسی که به درد مردم برسه، بِمال؛ با پولش، أَو جَاه؛ با آبروش، أو کلمه طیبه؛ با حرفش بار از دوش مردم برداره با پولش، با آبروش یا سخن زیبا در روز قیامت با انبیاء و صالحین و شهدا و صدیقین محشور می‌شود.

 

بنابراین رزمایش مواسات موجب می‌شود چنین جامعه ای مردمی که اهل همدردی با همدیگر باشند با پیامبران و راستگویان و شهدا محشور می شوند.

 

چرا بخشش و کرامت و دستگیری از دیگران تا این حد ارزش دارد؟ در صورت امکان روایاتی مستند از پیامبر و ائمه اطهار(ع) نقل کنید.

 

ببینید خود امام حسن مجتبی(ع) کریم اهل بیت(ع) است، در معنای «کَرَم» گفته اند «الکرم العطیه قبل السؤال» کریم یعنی شخصی که قبل از این که فرد گرفتار درخواست کند، پیش قدم شده و مشکل او را برطرف کند.

 

حضرت امام مجتبی(ع) در حال طواف خانه خدا بود، یک مرتبه طواف را رها کرد؛ ابن عباس دلیل این مسأله را پرسید، حضرت فرمود: از پیامبر گرامی اسلام(ص) شنیدم اگر یک حاجت برادر دینی خود را برآورده کنی این کار تو به اندازه سالیان سال عبادت دارای ارزش و اهمیت است.

 

روایت جالب دیگری است که امام علی(ع) می‌فرماید: «ارحم ترحم» اگر رحم کنی به تو رحم می‌شود، یا در قرآن کریم می خوانیم: «احسن کما احسن الله الیک» اگر می خواهی خدا به تو در دنیا و آخرت رحم کند، تو هم احسا کن؛ از رسول خدا(ص) شده است: «وَالَّذِی نَفسِی بِيَدِهِ لاَ يَدخُلُ الجَنَّةَ إلاّ رَحِيمٌ ، قالُوا : كُلُّنا رحيمٌ قَالَ : لاَ حَتّی تَرحَمَ العامَةَ» یعنی سوگند به خدايی كه جانم در دست قدرت اوست جز انسان مهربان وارد بهشت نمی شود ، گفتند : همه ما مهربانيم، فرمود : نه تا به همه مهربانی نورزيد نمی توان گفت مهربانيد.

 

همچنین ایشان در جای دیگری می‌فرمایند: «ان ﻃﺒﺨﺖ ﻣﺮﻗﮥ ﻓﺎﮐﺜﺮ ﻣﺎﺋﻬـﺎ و اﻏﺘـﺮف ﻟﺠﯿﺮاﻧـﮏ ﻣﻨﻬـﺎ» اگر غذایی برای خودت درست می کنی، آب آن را زیاد کن و به همسایه ها هم بده و آنها را نیز بهره مند ساز.

 

چند روایت جالب در ارتباط با رحم کردن به دیگران

 

همچنین فرموده اند: «من لایرحم الناس لایرحمه الله» هرکس به مردم رحم نکند، خدا به او رحم نمی‌کند؛ و  در سخن دیگری دارند که  «ینادی مناد من النار یا حنان و منان نجنی من النار فیأمر الله ملکا فیخرجه حتی یقف بین یدیه فیقول عزوجل هل رحمت عصفوراً» یعنی در روز قیامت آواز دهنده اى در دوزخ فرياد مى زند : مهربانا! بخشايشگرا! مرا از آتش رهايى ده . پس خداوند فرشته اى را فرمان مى دهد كه او را از آتش بيرون مى آورد و در پيشگاه پروردگار مى ايستد . خداوند عزّ و جلّ به او مى فرمايد : آيا تو به گنجشكى رحم كردى؟

 

حضرت علی(ع) می‌فرماید: «إِنَّ لِلَّهِ عِبَاداً يَخْتَصُّهُمْ بِالنِّعَمِ لِمَنَافِعِ الْعِبَادِ فَيُقِرُّهَا فِي أَيْدِيهِمْ مَا بَذَلُوهَا فَإِذَا مَنَعُوهَا نَزَعَهَا مِنْهُمْ ثُمَّ حَوَّلَهَا إِلَى غَيْرِهِمْ؛ خداوند بندگاني دارد كه براي نفع رساني به ديگر بندگان، نعمتهايي را به آنها اختصاص داده است و تا هنگامي كه نعمتها را بخشش مي‌كنند، خداوند آن نعمات را در دستشان پايدار مي‌كند و وقتي از بذل و بخشش امتناع كنند، نعمتها را از آنان مي‌گيرد و به كساني ديگر تحويل مي‌دهد».

 

لزوم قدرشناسی از نعمت ها

 

خداوند مطابق این روایت، نعمت های خود را به افراد قدرشناس می دهد؛ قدرشناسی به این نیست که فقط خود طرف استفاده کند بلکه قدرشناسی به این است که یاد بگیرد اگر خدا به تو داد تو هم به دیگری بدهی؛ امام علی (ع) در حکمتی خطاب به جابر بن عبدالله انصاری چنین فرموده است: «یا جابر، من کثرت یعم الله علیه کثرت حوائج الناس الیه، فمن قام لله فیها بما یجب للدوام و البقاء، و لم یقم فیها بما یحب عرضها للزوال و الفناء» ای جابر! آن که نعمت خدا بر او بسیار بود، نیاز مردمان بدو بسیار بود، پس هر که در آن نعمتها برای خدا کار کند، خدا نعمتها را برای وی پایدار کند. و آن که آن را چنانکه واجب است به مصرف نرساند، نعمت او را ببرد و نیست گرداند.

 

در پایان اگر نکته ای مانده است، بفرمایید.

 

وقتی روزه می گیریم یکی از علامت های قبولی روزه این است که انسان به فکر دیگران باشد و به اندازه توان خود به دیگران کمک کند، بنابراین باید تلاش کنیم در این ماه رحمت و مغفرت الهی فقط گرسنگی و تشنگی چند ساعته خود را نبینیم بلکه دیگران را نیز درک کند.

 

خدا را قسم می دهیم ما را از جمله روزه دارانی قرار بده که روزه آنها مقبول درگاهش قرار بگیرد؛ از شما نیز بابت تهیه این مصاحبه قدردانی می کنم، انشاءالله موفق باشید.

پایان پیام/694

منبع: شبستان

کلیدواژه: رزمایش مواسات و همدلی رزمایش مواسات سالروز میلاد امام حسن مجتبی ع امام حسن مجتبی ع رزمایش مواسات امام مجتبی ع ائمه اطهار ع اهل بیت ع جامعه ی نعمت ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۸۹۰۵۶۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تبیین سیره امام صادق(ع) برای جامعه نیاز است

ایسنا/خراسان جنوبی رئیس اداره تبلیغات اسلامی قائنات گفت:سیره تربیتی امام صادق(ع) و برخورد حضرت با فرزندان و جامعه با گروه‌های مختلف فکری و عقیدتی و علمی اگر مورد بررسی قرار گیرد می‌شود به عنوان یک سیره تربیتی امام صادق (ع) برای جامعه و نسل جوان تبیین کرد. 

حجت‌الاسلام حسن سهرابی‌نژاد، در گفت‌وگو با ایسنا گفت: در قرآن کریم سوره احزاب آیه ۲۱ گفته شده که مردم پیامبر بزرگ اسلام یک الگوی نیکو برای شما است و قطعا امام صادق(ع) نیز که فرزند پیامبر بوده یک اسوه و الگوی نیکویی برای ما هستند.

وی بیان کرد: سیره تربیتی امام صادق(ع) و برخورد حضرت با فرزندان و جامعه با گروه‌های مختلف فکری و عقیدتی و علمی اگر مورد بررسی قرار گیرد می‌شود به عنوان یک سیره تربیتی امام صادق (ع) برای جامعه و نسل جوان تبیین کرد.

حجت‌الاسلام سهرابی‌نژاد افزود: این سیره به ویژه برای جامعه حوزوی و دانشگاهی و دانش‌آموزی بسیار تاثیرگذار است چرا که ما شیعه علوی هستیم اما رئیس مذهب شیعه را امام جعفر صادق(ع) معرفی کرده‌اند.

رئیس اداره تبلیغات اسلامی قائنات اظهار کرد: در روایات داریم علم برتر بوده و هر جامعه و کشوری که از لحاظ علمی پیشرفت داشته باشد امروز هم دست برتر را در جامعه دارد به همین دلیل امام صادق(ع) از نظر علمی مذهب تشیع را بین مردم تبیین و تبلیغ کردند.

وی افزود: موقعیت جهانی که جمهوری اسلامی ایران دارد به دلیل جایگاه و رشد علمی ایران اسلامی در بین مجامع مختلف بوده لذا اگر در بحث موشک میبینیم که به این بازدارندگی رسیده یک نوع حاکمیت را به جهان را ثابت کرده است.

حجت‌الاسلام سهرابی‌نژاد بیان کرد: امروز اگر رشد علمی را در همه جوانب در ایران می‌بینیم اهمیت ایران به علم بوده که در بحث نانو فناوری هسته‌ایی، موشکی و در پزشکی و دیگر مجامع علمی ایران می‌درخشد.

رئیس اداره تبلیغات اسلامی قائنات گفت:  اگر خواسته باشیم مهم‌ترین ویژگی امام صادق(ع) را برای جوانان تبیین کنیم نسل جوان ما امروز باید ابتدا باید به دنبال تحصیل و  تهذیب باشند.
وی بیان کرد: برای آن‌که سیره حضرت الگوی مبلغان باشد ابتدا باید دید نحوه برخورد حضرت و تبیین علمی برای شیعیان و غیرشیعیان به چه شکل بوده چرا که سیره تبلیغی حضرت را اگر بررسی کنیم بر پایه الهی بودن کلام و استوانه‌های علمی براساس استدلال و  منطق بوده که مبلغان باید آن را به عنوان یک سیره تبیینی و تبلیغی داشته باشند.

انتهای پیام